The Unbearable Lightness of Being

ถ้าว่าตามเนื้อเรื่องแบบนิยาย เรื่องนี้ก็จะเกี่ยวกับคน 4 คนเป็นหลัก โดยจะมี 2 คนที่เป็นคู่รักแต่งงานอยู่ด้วยกัน แน่นอน เรื่องนี้จึงเกี่ยวกับความรักและการนอกใจ อีกทั้งยังแสดงให้เห็นถึงมุมมองที่ต่างกันของตัวละครในเรื่องเรื่องเดียวกัน

หนังสือเล่มนี้ไม่ได้เปิดเรื่องด้วยการแนะนำตัวละครหรือสถานที่ แต่กล่าวถึงทฤษฎี/แนวคิด และแนวคิดที่ถูกกล่าวถึงตลอดทั้งเรื่องก็คือ lightness & weight นอกจากนี้ยังมีการหยิบยกคติที่เรียบง่ายมาคอยเตือนใจผู้อ่าน นั่นคือ การตัดสินใจ คนเราเกิดมามีชีวิตเดียว การตัดสินใจหลายๆอย่างทำได้เพียงครั้งเดียว ตัดสินใจทำอะไรลงไปแล้วจะแก้ไม่ได้ เลือกใหม่ไม่ได้ เราไม่รู้หรอกว่าแนวทางไหนดีที่สุด เพราะ perform ได้แบบเดียว แบบอื่นก็ไม่รู้

เรื่องนี้อยู่ในสมัยที่เช็กถูกรัสเซียเข้ามายึดครอง ทำให้ได้รู้สภาพสังคมและความเป็นอยู่ของคนเช็กในช่วงนั้น รวมไปถึงเรื่องรัฐบาล การเมือง และการแสดงการต่อต้านและผลของมัน โดยเฉพาะต่อผู้ต่อต้าน นอกจากนี้ยังมีการกล่าวถึงประวัติศาสตร์บางส่วนของเช็กและสงครามโลกครั้งที่ 2

ตัวละครหลักตัวหนึ่งเป็นศัลยแพทย์ หนังสือเล่มนี้จึงมีเรื่องราวที่เกี่ยวกับการเป็นแพทย์ด้วย ทั้งเรื่องความอยากเป็นแพทย์ การทำงาน การช่วยเหลือผู้อื่น และการที่คนในสังคมปฏิบัติต่อแพทย์ นอกจากนี้ยังกล่าวถึง euthanasia ไว้อย่างน่าสนใจอีกด้วย

หนังสือเล่มนี้ยังกล่าวถึงเรื่องใกล้ตัวอีกหลายเรื่อง อย่าง body & soul, ความตาย, การทรยศ, man & animal

หนังสือเล่มนี้พิมพ์เป็นภาษาอังกฤษ ซึ่งแปลมาจากภาษาเช็ก  คำศัพท์ภาษาอังกฤษก็ไม่ยากเกินไปสำหรับเด็ก ม.ปลาย มีหลายคำน่าสนใจ  แต่ก็คิดว่าควรจะโตหน่อยถึงจะอ่านได้ คิดว่าอย่างน้อยก็ ม.6 เพราะมีบางประเด็นที่อาจจะเข้าถึงหรือเข้าใจได้ค่อนข้างยาก ต้องใช้วิจารณญาณและสติในการอ่านพอสมควร  อย่างไรก็ตามหนังสือเล่มนี้ให้คุณค่าแก่ผู้อ่านอย่างมาก